خلاصه کتاب
کتاب سگال، اثر دکتر قیومی، دغدغهی خود را از پایه و به صورت مبسوط بیان کرده است. در این کتاب ما ابتدا انواع دیدهای ممکنی که میتوان به یک مسئله داشت را بررسی میکنیم، سپس دید خود را انتخاب و وارد فازهای بعد میشویم.
گام اول در سگال: بررسی علوم رفتاری انسانی
دکتر قیومی با دید ماده گرایی علوم رفتاری انسانها را بررسی کرد. طبق کتاب سگال ماده گرایی سه قسمت دارد؛ هستی شناختی، روش شناختی، مفهومی. سپس تعریفی کوتاه از هرکدام را ارائه میدهد.
در این قسمت به توضیحاتی اجمالی از آنچه که در سگال برای هرکدام آمد را بررسی میکنیم:
هستی شناختی
مادهگرایی هستی شناختی انگارهای است که بر اساس آن تنها موجودات، حالات و فرایندهای مادی وجود دارند.
روش شناختی
مادهگرایی روش شناختی بر این مشاهده مبتنی است که میتوان میان جریان اندیشهها، احساسات، ادراکات و افعالی که به وسیلهی هر انسان تجربه میشود و جریان حالات مادی شخص به عنوان یک اندام واره تشبیه کاملی برقرار کرد.
مفهومی
مادهگرایی مفهومی تاکید میکند روانشناسی برای توصیف و توضیح کل پدیدههای روانشناختی تنها به مفاهیم مادی نیاز دارد. مناظرههای هستی شناختی بیثمر و بیپایان است.
گام دوم: شناخت مغز و اجزای آن
حالا باید مغز را میشناختیم تا ببنیم چه اندامی وطیفهی تمام این کارها را به دوش میکشد. پس نویسندهی سگال، احمد قیومی، در این گام و در چند فصل به طرز مبسوطی این کار را انجام داد.
برای رسیدن به این شناخت باید اعضای مغز شناخته میشد. پس دکتر قیومی به صورت مبسوطی در ابتدای فصل دوم به معرفی اجزای مغز پرداخت. به غلاوه برخی از این اجزا را با مغز دیگر پستانداران مثل شامپانزه، موش صحرایی و… مقایسه کرد تا قدرت و پیچیدگی مغز را بهتر به تصویر بکشاند.
- در قسمت دوم این فصل، با تئوری مغز سه گانه آشنا میشویم. در این تئوری با سه دید متفاوت به مغز نگاه میشود و وطایفش لیست میشود.
- در قسمت بعد، فصل دوم، با تکامل و تکوین مغز سروکار داشتیم، اینکه ابتدا چه قسمتهایی به وجود میآید و سپس چگونه در حین فرایند تکمیل مغز کار میکند.
- در گامهای بعدی به معرفی دستگاه عصبی و زوجهای موجود در مغز هست. اینکه هر زوج، در چه قسمتی، چه کاری را انجام میدهد نیز توضیح داده شده است.
- در قسمت چهارم به امواج مغز میپردازیم، این امواج در راه رسیدن ما به هدفی که این کتاب برای آن تبیین شد، بسیار مهم هستند.
گام سوم در کتاب سگال: نوروشیمی در عملکرد مغز
حالا باید پس از شناخت اجزای مغز، به شناخت عملکرد آن میپرداختیم یکی از مهمترین عملگرها در مغز، مواد شیمیاییای است که در مغز آزاد و انجام امور را در دست میگیرد. حالا باید دید تغذیهی فرد چه تاثیری بر فعالیتهای نوروشیمیای مغزش خواهد گذاشت.
تا به اینجای فصل سوم، به قسمت “شیمی” در “نوروشیمی” پرداختیم و اینجا نویسنده در کتاب به قسمت “نورو” میپردازد. ابتدا نورونها و سپس هورمونها را بررسی میکند و از عنوان آن نام میبرد و توضیح میدهد.
گام چهارم: خروج از بُعد بیولوژیک و شروع صحبت در مورد فلسفه
در این قسمت کتاب سگال هم احمد قیومی از پایه شروع میکند. ابتدا تاریخچهی روانشناسی را مورد بحث قرار میدهد و سپس پیشگامان این عرصه را معرفی میکند.
در ادامه نویسنده میگوید، به دو صورت “رفتار گرایانه” و “نوگرایانه” در روانشناسی همه چیز بحث میشد و سپس کم و کاستیها و دلیل رخ داد، هریک را مورد بحث قرار میدهد. و در آخر روانشاسی شناختی را برمیگزیند و میخواهد از آن بیشتر صحبت کند. در انتهای فصل چهار، نویسنده به قلمروهای روانشناسی شناختی را نام برده و توضیح میدهد تا بتواند در ادامه خواننده را با دید بهتری با خود همراه سازد.
قلمرو این نوع روانشاسی عبارت است از: علوم اعصاب، تفکر و حل مسئله، هوش انسانی، ادراک، تصویرسازی ذهنی، روانشناسی رشد، هوش مصنوعی، بازنمایی دانش، بازشناسی الگو.
گام پنجم کتاب سگال: بررسی روانشناسی شناختی با دیدگاهی ایرانی- اسلامی
در این قسمت از کتاب سگال، آنچه که توانست دیدگاه ایرانی- اسلامی را با روانشاسی شناختی پیوند بزند، مفهومی به نام “نفس” بود. پس نویسنده ابتدا “نفس” را در محیطهای متفاوتی بررسی کرد. تا کاملا برای خواننده روشن و مبسوط باشد. این محیطها عبارتند از:
- نفس از دیدگاه قرآن
- نفس از دیدگاه فالسفه ی اسلام
- نفس از دیدگاه روانشناسی
- مقایسهی دیدگاه یونگ و قرآن مجید
- مقایسهی دیدگاه قرآن و علم عصبشناختی
- تثلیث مغز در عصبشناختی و تثلیث نفس در فلسفهی اسلامی
- نفس و مستندسازی موجودات غیرارگانیک
حالا که پل ارتباطی به خوبی توضیح داده شد. جریان باید به مفهوم بعدی میشد و مبحث بعدی چیزی نبود جز “حافظه”. در مورد حافظه ابتدا وضعیت حافظه در هنگام تولد و مرگ در مغز، حرف زدن مغز هنگام خواب و نظریهی افرادی مثل دکارت، ارسطو و داروین را در این حیطه بررسی میکند.
گام ششم: فاز دوم، هدف اصلی کتاب، یادگیری
این فصل، میتواند میانهی کتاب و صحبتهای نویسنده با خواننده باشد. جایی که وارد حیطهی یادگیری میشود. میتوان گفت تمامی پنج فصل گذشته به خاطر ورود به این فصل بود. در این فصل نویسنده یادگیری و اهمیت آن را تعریف میکند تا بتواند حرفها و مقصود اصلی خود را در فصلهای بعدی بیان کند.
گام هفتم: نظریههای رفتارگراها دربارهی یادگیری
در این فصل نویسنده به تعریف رفتارگرایی و رفتارگرایی معاصر تعریف میکند. در ادامه خود رفتار، مشق و تکلیف (واکنش دانشآموز به آن) و روشهای شکستن عادت را توضیح میدهد. این روشها عبارتند از: روش آستانه و روش محرک ناهمساز.
در این فصل ما ببا رفتارها آشنا میشویم تا بتوانیم در فصلهای بعد آنها را تحلیل و از آنها استفاده کنیم.
گام هشتم: نظریههای شناختی در یادگیری
در این دو فصل نویسنده به اینکه دانشآموزان چطور یاد میگیرد، چطور به یاد میآورد. سپس روشهایی که به تسریع این اتفاقات میانجامد را شرح میدهد. در این حین نویسنده به بیان نظریاتی دربارهی چگونگی یادگیری دانشآموزان میپردازد. در اینجا ما تعدادی از این نظریات را باهم میخوانیم:
- دانش آموزان اغلب به سادگی با مشاهده کردن دیگر اشخاص یاد میگیرند.
- توصیف کردن پیامدهای رفتاری ممکن است رفتارهای مناسب را افزایش و رفتارهای نامناسب را کاهش دهد.
- سرمشق گیری جنبهی دیگری از شکل دهی را برای تعلیم رفتار جدید فراهم میکند.
- معلمها و والدین باید به سرمشقدهی رفتارهای مناسب بپردازند و مواظب باشند به سرمشقدهی رفتارهای نامناسب روی نیاورند.
- معلمها باید دانشآموزان را در معرض الگوهای متنوع قرار دهند.
- فنون خودگردانی روشهای موثری را برای بهبود رفتار دانش آموزان فراهم میکند.
به غیر از این نظریهها در ادامهی این فصل در حیطههای دیگری (و همین حیطه) نظریههای بسیار دیگری نام برده و توضیح داده میشود. برای مثال، چگونه تدریس ما بهتر در ذهن قرار بگیرد. یا اینکه چه کنیم که دانشآموز بهتر بتواند همه چیز را به یاد بیاورد. یا اینکه اصلا به یادآوری با چه مکانیزمی انجام میشود.
گام نهم در کتاب سگال: افزایش انگیزه در یادگیری
در این گام که آخرین ایستگاه این بحث علمی ست، نویسنده میخواهد به پیشرانها یا اصطلاحا سوختهای حتی در امر یادگیری اشاره کند. آنها جملاتی خبری که نمایانگر نتیجهی علمی پژوهشها و آزمایشهای مستند هستند بیان و توضیح داده میشوند تا نویسنده بتواند مقصود را به وضوح هرچه تمامتر به نمایش بگذارد. بازهم میخواهیم از این نظریهها نام ببریم:
- آموزش باید به دانشآموزان کمک کند موضوعات درسی مدرسه را باارزش تلقی کنند.
- دانشآموزان باید مطالب کلاس درس را جالب و آموزنده بیابند.
- معلمها باید موفقیت های دانشآموزان را به عوامل درونی پایدار و ناپایدار نسبت دهند، ولی شکستهایشان را تنها به عوامل درونی ناپایدار و کنترلپذیر ربط بدهند.
- دانش آموزان باید دربارهی فعالیتهای کلاس درس احساس کفایت کنند و برای موفقیت تحصیلی از انتظارهای بالایی برخوردار باشند.
- دانش آموزان باید باور داشته باشند تا اندازه ای از خودمختاری درزمینهی رویدادهای کلاسی برخوردارند.
اینجاست که کار نویسنده با خواننده تمام میشود و خواننده هم دیگر میداند چگونه باید تدرس کند تا دانش آموز بهتر یاد بگیرد.
ویژگیهای کتاب سگال
سگال اثر، احمدی قیومی ست ولی اولین اثر ایشان نیست. در ادامه به بیان رزومهی درخشان ایشان نیز خواهیم پرداخت. اما در مورد کتاب:
متن روان کتاب سگال
سگال کتابی علمی ست و شاید انتظار نرود متن روانی داشته باشد. اما سگال متنی روان و روندی سهل برای مطالعه دارد. در تمامی کتاب، هیچ حشو یا پیچش اضافی موضوعی وجود ندارد. همه چیز به صورت مستقیم و بدون کمترین حاشیهای بیان شده است. به علاوه عکسهای فراوان، داستانهای علمی از آزمایشها و مقایسهی عملکرد انسان با برخی حیوانات (خصوصا در بخشهای اولیهی کتاب) موجب راحتی بهتر خواننده در کار شده است.
مقدمهی دکتر علی اکبر فرهنگی در ابتدای کتاب
بیشک وجود مقدمه ای از جانب این چهرهی ماندگار نشانهای از عالی بودن این کتاب دارد.
وجود خلاصه در انتهای هر فصل
در انتهای هر فصل بخشی به اسم “خلاصه” وجود دارد تا شما یک بار دیگر آنچه که یاد گرفتهاید را مرور کنید و هرچه بهتر همه چیز را به یاد داشته باشید.
جلد کتاب سگال
جلد کتاب، با رنگ پایه ای آبی موجب آرامش فکر شما در ابتدای نگاه کردن به کتاب می شود.
احمدی قیومی نویسندهی کتاب سگال، کیست؟
احمدی قیومی، مشاور برنامهریزی مدیرکل آموزش پرورش شهر تهران و متولد 28 شهریور 1354 میباشد. تحصیلات ایشان در دورهی لیسانس در رشتهی ریاضی، در دورهی ارشد، علوم ارتباطات تحصیل کردهاند و هم اکنون (اسفند 1402) فرماندار تهران بزرگ میباشند.
صحت و سلامت فیزیکی کتاب
موقع خرید این کتاب سلامت و ماندگاری کتاب خیلی مهمه. میتونم با افتخار بگم، نشر ما همیشه بهترین کاغذها و جلدها رو برای تولید کتاب انتخاب میکنه و با بهترین کیفیت چاپ، این کتابها رو به این دنیا میاره. چیزی که برای مهمه اینه که کاغذ تا جای ممکن ضخیم باشه که زود پاره نشه، به علاوه خیلی هم سنگین نباشه که مچ دستتون رو اذیت کنه.
موقع ارسال هم ما بازهم بهترین نوع بسته بندی ضدآب رو برای شما انتخاب میکنیم که به هیچ وجه نگران کتابتون نشین.
–/ نویسنده و گردآوردنده: صدای آداش
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.